Bakan Fidan: AB ile göç işbirliği sahadaki yeni gerçeklere göre güncellenmeli
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Avrupa Birliği (AB) Dış Bağlar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, bugün Dışişleri Bakanlığı’ndaki görüşmelerinin akabinde düzenlenen ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. Fidan, Kallas ile Türkiye-AB münasebetlerinin bugünü ve yarınıyla ilgili değerli hususları ele aldıklarını söyledi.
FİDAN: AB ÜYELİĞİ, TÜRKİYE İÇİN STRATEJİK BİR HEDEF
Anadolu Ajansı’nın aktardığın nazaran, “AB üyeliği Türkiye için stratejik bir hedeftir” diye konuşan Bakan Fidan, bu konudaki siyasi iradenin de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2023 seçimlerini tekrar kazandığında yinelediğini söyledi.
Fidan, AB’den Türkiye’nin üyelik perspektifini güçlendirecek yeni bir vizyon sunmasını beklediklerini, geçmişte kimi üye ülkelerin Türkiye’nin üyeliği konusunu iç siyaset gereci haline getirdiklerini söz ederek, “Bunun sonucunu biz jeostratejik birtakım kayıplarda hem Avrupa Birliği hem Türkiye olarak ödemek zorunda kaldık” dedi.
Bazı üye ülkelerin Türkiye’nin üyelik konusunu iç siyaset materyali haline getirmesinin Türkiye’nin önündeki liyakate dayalı üyelik sürecini ortadan kaldırdığını söyleyen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, küresel sistemde ve bölgede yaşanan son gelişmelerin Türkiye ve AB ortasındaki işbirliğinin ehemmiyetini bir defa daha gösterdiğini söyledi. Fidan, AB’nin Türkiye’ye olan yaklaşımını ön yargısız, gerçekçi ve liyakat temelli bir çizgiye çekmesinin her iki tarafın faydasına olacağını kelamlarına ekledi.
‘ÜLKEMİZE YÖNELİK KISITLAYICI ÖNLEMLERİN KALDIRILMASINI BEKLİYORUZ’
Aralık 2024’teki AB Genel İşler Kurulu’nda alınan birtakım kararları olumlu bir gelişme olarak gördüklerini dile getiren Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, şöyle konuştu:
“AB ile bir müddettir Türkiye-AB Yüksek Seviyeli Ekonomik diyaloğunun yine başlatılması ve Avrupa Yatırım Bankası’nın ülkemizdeki faaliyetlerinin önünü açılması mevzularını görüşüyoruz. Bu kararların hızla hayata geçirilmesi ve ülkemize yönelik kısıtlayıcı tüm önlemlerin bir an evvel kaldırılması istikametindeki beklentimizi bugün kendisiyle (Kallas) tekrar paylaştım. Bu anlayışla Yüksek Seviyeli Siyasi ve Sektörel Diyalog Toplantılarıyla İştirak Kurulu Toplantıları’nın yine başlatılması için AB’nin gerekli iradeyi göstermesini bekliyoruz. Yerleşik istişare düzeneklerinden da tam olarak istifade etmeliyiz.”
‘VİZE SERBESTİSİNDE İLERLEME SAĞLANMASI BİR ÖBÜR ÖNCELİKLİ KONU’
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerinin vakit kaybetmeden başlatılması gerektiğini, böylelikle Türkiye-AB münasebetlerinde tekrar dinamik bir gündem oluşturulmasının mümkün olacağını aktardı.”Bizim için öteki öncelikli bahis vize serbestisi diyaloğunda ilerleme sağlanmasıdır. Görüşmemize vatandaşlarımızın vize süreçlerinin kolaylaştırılması beklentimizi de mevkidaşımızın dikkatine getirdik” diye konuşan Bakan Fidan, bu konuda çalışmalara başlayarak hızla sonuç alınmasının ehemmiyet taşıdığını belirtti. Fidan, AB ile göç işbirliğinin adil yük ve sorumluluk paylaşımı temelinde alandaki yeni gerçeklere nazaran güncellenmesi gerektiğini söyledi.
‘GAZZE’NİN YİNE İMARI KONUSUNDA AB İLE BİR ARADA ÇALIŞMAYA HAZIRIZ’
Kallas ile bölgedeki gelişmeleri de ele aldıklarını aktaran Fidan, Ukrayna’da kalıcı ve adil bir tahlil için diplomasinin yegane seçenek olduğuna inandıklarını lisana getirdi. Fidan, Gazze’deki ateşkesi ve Filistin’deki son durumu da Kallas ile değerlendirdiklerini anlatarak, “Ne yazık ki İsrail’in akınlarının devam ettiğini görüyoruz. İsrail’in ateşkese tam olarak uyması gerekmekte. Bu mevzuda memleketler arası topluma büyük bir sorumluluk düşüyor. İnsani yardımların ulaştırılması ve Gazze’nin yine imar edilmesi milletlerarası toplumun önceliği olmalıdır. Bu konuda Avrupa Birliği ile birlikte çalışmaya hazırız” diye konuştu.
‘SURİYE’NİN GELECEĞİ İÇİN YENİ İDAREYLE YAKIN BİR İLGİ İÇİNE GİRİLMELİ’
AB Yüksek Temsilcisi Kallas ile Suriye’deki gelişmeleri de ele aldıklarını belirten Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye’nin inançlı, istikrarlı ve müreffeh bir ülkeye dönüşebilmesi için ortak çalışmaları sürdürme konusunda mutabık kaldıklarını kaydetti. Fidan, Suriye’nin geleceği ve halkın faydası için yeni idareyle yakın bir alaka içerisine girilmesinin büyük ehemmiyet taşıdığını, bütün muhataplarına bunu telkin etiklerini tabir etti.
Suriye’ye uygulanmakta olan yaptırımların kaldırılması gerektiğini tekrar vurgulamak istediğini belirten Bakan Fidan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Suriye’deki yeni idareye ve tüm Suriyeli kardeşlerimize terörle uğraş alanında verdiğimiz takviyesi sürdürmekte kararlıyız. PKK ve DEAŞ dahil Suriye’de terörle uğraş konusu aslen yeni idarenin sorumluluk alanına girmiş durumda. Biz de takviyemizi vermeye hazırız. Suriye’nin kuzeydoğusundaki kamplar yönetimi bağlamında da yeni idareye takviye vermeye hazır olduğumuzu tabir etmek istiyorum. Bu noktada tüm ortaklarımızdan haklı beklentimiz, PKK terör örgütünün Suriye’deki uzantılarıyla kurdukları alakaları sonlandırmalarıdır.”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye-Avrupa Birliği bağlantılarının kimi üye ülkelerin dar siyasi çıkarlarına rehin edilemeyecek kadar derin ve çok boyutlu olduğunu, Avrupa’nın istikrar ve refahı için Türkiye ve AB’nin birlikte çalışması gerektiğini vurguladı.
FİDAN’A ABD SORUSU: BİRTAKIM FARKLILIKLAR BEKLEMEK MÜMKÜN
Fidan, konuşmasının akabinde bir basın mensubun sorusunu yanıtladı. Fidan, ABD’deki her seçim sonrasında iktidara gelen yeni hükümetle yeni bir sayfa açılması gerektiğini anlatarak, “Özellikle Amerika’da Demokratlar ile Cumhuriyetçiler ortasında birçok hususta büyük farklılıkların olduğunu hesaba katarsak, bölgemize ve Türkiye’ye yönelik siyasetlerde da birtakım farklılıkların olmasını beklemek mümkündür diye düşünüyoruz” dedi.
“Bizim Amerika ile olan ilgilerimiz ve beklentilerimiz, genel prestijiyle iktidarda olan partiden ve görüşten bağımsız olan devletten devlete stratejik ilgiler ve beklentiler” diyen Fidan, bunların başında iki ülkenin birbirinin güvenliğine önemli ölçüde hassasiyet duyması, ekonomik ilgilerin ilerletilmesi, her türlü alanda işbirliği yapılması ve ‘Türkiye’yi ilgilendiren bölgesel problemleri çözmede bir arada hareket edilmesi’ olduğunu kaydetti.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, özellikle Suriye ve Irak’ta, Türkiye’nin güvenlik hassasiyetine ‘istenilen oranda hassasiyet gösterilmemesi’ ve bunların yanlış fiillerle pratiğe yansıtılmasının Türkiye ve ABD ortasında inanç buhranına ve krizine sebep olduğuna dikkat çekerek, “Ama biz başka bağlarımızda de yaptığımız üzere bu bağımızda de bu sorun alanına bir paranteze açıp bununla ilgilenirken, başka işbirliğinde bulunduğumuz alanları da genişletme yolunda çok kıymetli adımlar attık” diye konuştu.
‘ABD, TÜRKİYE’NİN KIYMETLİ VE STRATEJİK BİR PARTNERİ’
ABD’nin, Türkiye’nin kıymetli ve stratejik bir partneri olduğunu söyleyen Fidan, “Biz yeni idareden, bir evvelki idare periyodunda kalan başta CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Çaba Etme Yasası) yaptırımları üzere yaptırımlar olmak üzere öbür sorunlu alanların ortadan kaldırılması ve Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri’nin tam işbirliği potansiyelinin ortaya çıkmasını bekliyoruz” diye konuştu.
Bakan Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sorunlu alanların ortadan kaldırılması ve işbirliği potansiyelinin ortaya çıkmasına açık olduğunu belirterek, “Zaman vakit Amerika’daki siyasetin, Türkiye-Amerika ilgilerinin muhakkak boyutlarını rehin aldığını da görebiliyoruz. Bu da hayatın gerçeği. Bunu aşarak yolumuza devam edeceğiz” dedi.
KALLAS: EKONOMİK PAYDAŞLIĞIN TEMELLERİ HER ZAMANKİNDEN DAHA GÜÇLÜ
AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da ortak basın toplantısında yaptığı konuşmada, birinci olarak Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’ndeki Grand Kartal Otel’de çıkan yangında hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı diledi. Kallas, “Yakın vakit evvel çıkan vahim otel yangınında ailesini kaybedenlere ve Türk milletine başsağlığı dileklerimi iletmek isterim” diye konuştu.
Kallas, Türkiye’nin AB’nin en değerli ortaklarından biri olduğunu, AB’ye aday ülke olduğunu, değerli NATO müttefiki ve Avrupa’nın güvenliğinde kıymetli rol oynadığını söyledi. AB ile Türkiye ortasında çok çeşitli mevzularda işbirliği fırsatları olduğundan bahseden Kallas, ekonomik paydaşlığın temellerinin her zamankinden daha güçlü olduğunu belirtti.
Kallas, “Ticaretten inovasyona, terörle gayrete kadar çok çeşitli alanlarda işbirliği yapabiliriz. Natürel ki farklı görüşler, farklılıklar da var. Mesela Kıbrıs konusu üzere ya da Rusya’ya uygulanan yaptırımlar konusunda olduğu üzere. Natürel ki insan hakları ve hukukun üstünlüğü, Avrupa yolunda yürüme de hakikaten çok önemli” diye konuştu. Daha fazla yüksek seviyede diyalog ve işbirliği konusunun değerine işaret eden Kallas, Fidan ile görüşmesinde hem ikili hem de dış siyasetteki mümkün işbirliklerinin ele alındığını aktardı.
‘ESAD’IN DÜŞÜŞÜ SONRASINDA ÇOK BÜYÜK UMUT ORTAYA ÇIKTI ANCAK…’
Suriye konusuna değinen Kallas, “Esad rejiminin düşüşü sonrasında çok büyük umut ortaya çıktı ancak tıpkı vakitte çok büyük zorluklar, sınamalar da var. Suriye halkının tüm çeşitliliğini temsil edecek yeni idareye muhtaçlığı var” değerlendirmesinde bulundu. Bunun AB’nin de gayesi olduğunu vurgulayan Kallas, AB’nin Suriye’nin ekonomik toparlanmasına dayanak olmasını istediğini kaydetti. “Avrupa Birliği, Suriye üzerinde uygulanan yaptırımları, yeni idarenin davranışlarına ve yaklaşımına nazaran hafifletmeyi de amaçlıyor diyen Kallas, çok sayıda Suriyeliye mesken sahipliği yapmasından ötürü Türkiye’yi tebrik etti.
Kallas, Suriye’nin istikrarlı, inançlı ve iş imkanları olan bir ülke olduğunda Suriyeli mültecilerin buraya geri dönmesinin mümkün hale geleceğini lisana getirerek, şunları kaydetti:
“Dolayısıyla Suriye’nin geleceğinin umut dolu olması, herkesin yararına olacaktır. Suriye’nin geleceği konusunda bu türlü bir umut var. Türkiye’nin Suriye’yle ilgili olarak yasal güvenlik telaşları olduğunun farkındayız. Hem Türkiye hem Avrupa Birliği açısından büyük tehlikeler kelam konusu. Biz de IŞİD’in engellenmesi gerektiğini düşünüyoruz ve Kuzey Suriye’de yapılacak, atılacak her çeşit adımların dikkatle atılması gerektiğini düşünüyoruz.”
‘ATEŞKESİN GAZZE’DEKİ ŞİDDET DÖNGÜSÜNÜ KIRMASINI BEKLİYORUZ’
Kallas, Gazze hakkında, “Bu şiddet döngüsünü ateşkesin kırmasını bekliyoruz. Her iki tarafın da bu muahedeyi uygulamasını bekliyoruz” diyerek, ateşkesin süreksiz olduğunu, kalıcı barışa gereksinim olduğunu vurguladı. İsraillilerin ve Filistinlilerin uzun vadeli barışı hak ettiğini kelamlarına ekleyen Kaja Kallas, “Avrupa Birliği, Filistinlilerin destekçisi. Oraya sağladığımız yardımı da artırıyoruz ve EUBAM Rafah misyonumuzu tekrar konuşlandıracağız orada. Uzun periyotlu yine yapılanma ve kalkınma çalışmalarına da dayanak vereceğiz ve iki devletli tahlilin tek tahlil olduğunu düşünüyoruz” biçiminde konuştu.
Kallas, Rusya-Ukrayna savaşının 4. yıla girmek üzere olduğunu hatırlatarak, “Putin’in şu anda barış istediğine dair hiçbir emare yok. 134 milyar euro takviye sağlıyoruz ve 75 bin Ukraynalı askeri de eğitiyoruz ve Rusya’ya çok ağır yaptırımlar uygulanıyor” dedi.
27 Şubat’ta Avrupa Komitesi’nde bir ortaya gelip Ukrayna’ya dayanak konusunun yine ele alınacağını söyleyen Kaja Kallas, “Hepimiz barış istiyoruz ancak barışın sürdürülebilir ve kalıcı olmasını da istiyoruz. Ukraynalılardan daha fazla barış isteyenler de yoktur diye düşünüyorum. Daima bombalanıyorlar çünkü” sözünü kullandı.
KALLAS’A SURİYE’YE YAPTIRIM SORUSU: 27 OCAK’TA ELE ALACAĞIZ
Kallas, AB ve Türkiye ortasındaki işbirliğinin çok fazla potansiyeli olduğunu belirterek, ilgileri ve işbirliğini artırmayı sabırsızlıkla beklediğini kaydetti.
Basın mensuplarının sorularını da yanıtlayan Kallas, “AB’nin, Suriye’ye yönelik yaptırımlarının kaldırılmasına yaklaşımını biraz daha açabilir misiniz? 27 Ocak’ta yapılacak Dışişleri Bakanları Kurulu toplantısında bu mevzuda bir karar alınacak mı? ABD’nin esneklik sağladığı alanların ötesinde esneklikler kelam konusu olacak mı? Beklenen kararda, yaptırımlar konusunda atılacak adımlar kurala bağlanacak mı?” sorusuna şu cevabı verdi:
“27 Ocak’ta Dışişleri Bakanları toplantımız olacak, bu mevzuyu ele alacağız. Münasebetiyle biz bir yol haritası öneriyoruz; bu yaptırımların hafifletilmesi, adım adım ilerlenmesi konusunda. Suriyeli yöneticilerin attıkları adımlar gerçek istikamette olursa, biz de bir sonraki evreye geçip biraz daha hafifleteceğiz yaptırımları. Bu biçimde başlayacağız.”
AB Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, öncelikle ülkenin yine yapılandırılması konusunda en gerekli dayanakların sağlanacağını belirterek, yeni Suriye idaresinin kendi üstüne düşeni yaptığında daha fazla adım atılacağını kaydetti. “Eğer yanlış tarafta ilerlendiğini görürsek de tekrar bu yaptırımları uygulayacağız. Dediğim üzere Suriye’nin geleceği umut dolu fakat birebir vakitte kırılgan da bir durum kelam konusu” diyen Kallas, “Dolayısıyla bölgede Türkiye dahil başka aktörlerle Birleşik Krallık, ABD üzere daima birebir bildirisi veriyoruz. Aslında Suriye’de ne görmek istiyoruz, orada ne tıp gelişmeler olduğunu görmek istiyoruz konusunda daima birebir iletisi veriyoruz. Birinci kararlarımızı da pazartesi günü alacağız” açıklamasında bulundu.
(ANADOLU AJANSI)
