Türkiye sinemasının klasik sinemalarından Hababam Sınıfı’nın ikonik ‘Mahmut Hoca’ karakterine hayat veren sanatçı Münir Özkul’un mirasçıları, imal şirketlerine telif hakları davası açtı.
Münir Özkul’ın kızı Güner Özkul, sanatkarın yer aldığı sinemaların müsaadeleri olmadan kopyalandığını belirterek, babaları hayattayken en ufak bir maddi karşılık alamadığını söyledi.
Özkul’un dava dilekçesinde, Yeşilçam periyodunda çekilen sinemaların, televizyon kanalları ile YouTube ve Facebook üzere dijital platformlarda yayınlanan kopyaları ve reklamlar üzerinden imal şirketlerinin yıllardır önemli gelir elde ettiği tez edilerek ihtiyati önlem talep edildi.
DAVA KAZANILIRSA TELİF HAKLARI KAPSAMINA GİRECEK
T24’ten Sibel Yükler‘in haberine nazaran, dava kazanılırsa, Hababam Sınıfı, Sevinçli Günler ve Gülen Gözler üzere pek çok sinemanın hem televizyonlarda hem de dijital platformlarda yayınlaması telif hakları kapsamında gerçekleşecek.
Türkiye sineması ve tiyatrosunun usta ismi Münir Özkul, 2018 yılında 92 yaşındayken hayatını kaybetti. Kültür Bakanlığı tarafından 1998 yılında “devlet sanatçısı” unvanı verilen Özkul, “Mahmut Hoca” karakteriyle hafızalara kazındığı Hababam Sınıfı, “Yaşar Usta” karakterine hayat verdiği ‘Neşeli Günler’, ‘Gülen Gözler’ ve ‘Aile Şerefi’ üzere unutulmaz sinemaların yer aldığı 100’dan fazla üretimde rol aldı.
Ancak Özkul’un kızı Güner Özkul, bugün hâlâ hem televizyon ekranlarında yayınlanan hem de dijital platformlarda erişime açık olan bu sinemalardan telif elde edemedikleri gerekçesiyle üretim şirketlerine dava açtı.
Güner Özkul, İstanbul Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesine açtığı davada, babası Münir Özkul’ın Yeşilçam devrinde imza attığı imaller kapsamında o devir var olmayan komşu haklarını doğal olarak devretmediğini ve birçok üretimde yazılı bir kontrat dahi yapılmadığını belirtti.
Babası Münir Özkul’un ismi ve performansıyla ünlenen üretimlerin, on yıllardır müsaadeleri olmadan kullanıldığını öne süren Özkul, Münir Özkul’un da hayatı boyunca bu kullanımlardan en ufak karşılık elde edemediğini kaydetti.
‘SÖZLEŞMELER SADECE SİNEMA SALONLARINDA GÖSTERİME İLİŞKİN’
Özkul’un avukatı Bişar Abdi Alinak tarafından sunulan dilekçede, hukuka tersliğin tespiti, kullanımlardan men edilmesi ve üretimlerin diğer şirketlere evresinin tedbiren önlenmesi için imal şirketlerine yönelik ihtiyati önlem talep edildi.
Dilekçede, Fikir ve Sanat Yapıtları Kanunu’na (FSEK) atıf yapılarak, ‘Münir Özkul filmi’ olarak tanınan birçok imal kapsamında imal şirketleri ile Münir Özkul ortasında akdedilmiş bir mukavele bulunmadığı, sinemaların çekildiği devirde imal şirketleri gelir elde ettiği YouTube, Netflix ve CD/DVD/Blu-Ray ile TV kanallarına lisanslamanın olmadığı fakat kontratların sadece sinema salonlarında gösterime ait olmasından ötürü tekrar gereken müsaadelerin alınmadığını belirtildi.
Kanal D, ATV ve YouTube da dahil: Milyonlarca görüntülenme ve reklamla gelirler elde edildi
Ayrıca Özkul’un müsaadesi olmaksızın, bilgi saklama ortamlarında sinemaların kopyalarının satılması suretiyle, YouTube, Facebook ve gibisi platformlarda da bütün olarak yahut kısa kesitler halinde erişime açılarak milyonlarca görüntülenme ve reklam gösterimi ile harika gelirler elde edildiği lakin buna karşın kontrat dahi yapılmadığı, bu nedenle bu gelirlerden Özkul’un hiçbir gelir elde edemediği belirtildi.
Dava kazanılırsa, bundan sonraki süreçte Münir Özkul’un bu vakte kadar oynadığı sinemaların ATV, Now TV, Kanal D, Star TV, Show TV, TV8, DigiTürk, TV+, TiviBu, YouTube ve Netflix üzere kanal ve dijital platformlar da dahil olmak üzere CD/DVD/Blu-Ray üzerinden her türlü kopyasının yayınlanması telif hakları kapsamında gerçekleşecek.
Avukat Bişar Abdi Alinak da dava ait T24’e şunları söyledi: “Özellikle Yeşilçam sinemalarında oynayan sanatkarların telif haklarını bugüne kadar alamamaları maalesef genel bir kurala dönüşmüş durumda. Türel süreçler tamamlandıktan sonra sinemanın duayen isimleri Avrupa ve tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de tüm telif haklarını alacaklardır. Kamuoyuna dava ve süreçlerle ilgili bilgilendirme tarafımızca yeniden yapılacaktır.”
(ALINTI)
