AFAD ve MTA’dan Ege’deki deprem fırtınasına ortak rapor: Volkanik hareketliliğe yol açabilir
Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) ile Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA), Santorini Adası’ndaki sarsıntılara ait ortak ön kıymetlendirme raporu yayımladı.
Raporda, Ege’de, Santorini Adası ve civarında meydana gelen ve 28 Ocak’tan itibaren ağırlaşmaya başlayan zelzelelerin sayısının 900’ün üzerine çıktığı lisana getirildi.
En büyüğü 5,1 olarak ölçülen sarsıntıların, Santorini Adası’nın kuzeydoğusunda ağırlaştığı aktarılan raporda, sarsıntıların derinliklerinin 5 kilometreyle 25 kilometre ortasında değiştiği tabir edildi.
TÜRKİYE’YE EN YAKIN DEPREL 140 KM MESAFEDE
AA’nın haberine nazaran Türkiye kıyılarına en yakın zelzelenin 140 kilometre uzaklıkta olduğu anımsatılan raporda, “Depremler, Santorini Adası’nın 6,5 kilometre kuzeydoğusunda bulunan su altı kraterine sahip olan Kolumbo Volkanı’nın olduğu bölgede ağırlaşmaktadır. Kolumbo Volkanı, Santorini volkanik kompleksinin bir kesimi olup, en son 1650 yılında etkin hale geçmiştir. Santorini volkanik kompleksinin bilinen en son patlaması ise 1950 yılında gerçekleşmiştir” bilgisine yer verildi.
TSUNAMİ OLURSA…
Santorini Volkanı ve etrafının, faal bir volkanik kompleks olduğu, bilinen en son patlamanın 1950’de gerçekleştiği hatırlatılan raporda, patlama sonrası oluşan tsunaminin, Türkiye kıyılarına kadar eriştiği belirtildi.
Raporda, Yunanistan kaynaklarının, birinci incelemelere nazaran zelzelelerin tektonik kökenli olduğunu aktardığı, lakin volkanizma ile tektonizmanın birbirleriyle direkt kontaklı jeolojik olaylar olduğu vurgulandı.
Bir magma odasına bağlı gelişen sismik hareketler olabildiği üzere tektonik hareketler sonucu volkanizmanın meydana gelebildiğine de dikkat çekilen raporda, şunlar kaydedildi:
“Bu nedenle son günlerde meydana gelen bu üzere zelzele fırtınaları iki açıdan da dikkatli bir biçimde takip edilmelidir. Devam eden sismik aktivitenin mümkün bir volkanik hareketliliğe yol açma ihtimali bulunmaktadır. Bununla birlikte 2011-2012 yıllarında emsal bir sismik aktivite yoğunluğu tıpkı bölgede 14 ay boyunca yaşanmış, lakin rastgele bir volkanik aktiviteye yol açmamıştır. Bölgede muhtemel bir volkanik aktivitenin gerçekleşmesi durumunda, patlamanın tipi, şiddeti, magma-su etkileşimi ve gibisi farklı jeolojik özelliklere bağlı olarak volkanik aktivite ortaya çıkabilir. Volkanik aktivitenin gelişimi bu özelliklere bakılarak ayrıntılı olarak kıymetlendirilir.
Olası bir patlama sonucu tarihi kayıtlarda olduğu üzere volkandan çıkan ince taneli volkanik kül gerecinin havadan rüzgarla taşınması, patlama kolonunun yüksekliği ve çökmesine bağlı olarak gelişebilecek piroklastik akışlar ve patlama ya da sarsıntı sonrası olabilecek tsunami üzere tehlikelerin tesirleri ülkemize kadar ulaşabilir. Bu nedenlerle Ege Denizi’nde meydana gelen aktivite sarsıntı, volkanizma ve tsunami tehlikeleri açısından dikkatle takip edilmektedir.”
GÜNEY EGE ADA YAYI
Devam eden sismik aktifliğin, Güney Ege Ada Yayı (GEAY) olarak bilinen ortamda yer aldığı belirtilen raporda, Atina, Santorini, Bodrum sınırı boyunca bir yay çizecek formda gelişmiş olan bu jeolojik ortamda, Milos, Santorini ve Nisiros üzere son 10 bin yılda birkaç defa püskürmüş çok sayıda faal volkanın bulunduğu lisana getirildi.
Raporda, “GEAY’ın güneyinden, Ege-Anadolu Levhası ile Afrika Levhası’nın sonunu oluşturan Ege Dalma Batma Zonu (EDBZ) geçmektedir. Bu zon boyunca Afrika Levhası, Ege Anadolu Levhası altına yılda 20 milimetre süratle dalmaktadır. Santorini zelzeleleri Ege levhası içinde sığ derinliklerde meydana gelmekte ve şimdi bu zelzele aktivitesine daha derin odaklı sarsıntıların eşlik etmediği anlaşılmaktadır.” tabiri kullanıldı.
AFAD Zelzele İstişare Şurasının, Türk bilim insanlarının ve araştırmacıların, sismik aktiviteyi farklı taraflarıyla takip ettiği vurgulanan raporda, resmi kurumlar tarafından yapılan açıklamaların dışında toplumsal medyadaki spekülatif gayeli paylaşımlara itibar edilmemesi istendi.
(ANADOLU AJANSI)
