Almanya basınında geçen hafta: ‘Erken seçime 3 hafta kala yarış yeniden başladı’
Almanya’da 23 Şubat’ta yapılacak erken genel seçimlere üç hafta kala geçtiğimiz hafta Federal Meclis’te yapılan iki oylama, ülke siyasetinde ve kamuoyunda büyük tartışma yarattı. Geçen haftaya kadar Almanya’nın yeni federal başbakanı olacağına neredeyse kesin gözüyle bakılan ana muhalefet Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) Genel Başkanı Friedrich Merz’in öncülüğünde meclise sunulan, göç siyasetlerinin sertleştirilmesini öngören önerge, faşist Almanya için Alternatif (AfD) ve liberal Hür Demokrat Parti’nin (FDP) de dayanağıyla kabul edildi. Birlik partileri CDU/CSU’nun ‘düzensiz göçü’ önleyeceği savıyla sunduğu yasa tasarısı ağır reaksiyon ve protestoların da tesiriyle meclisten onay alamasa da Merz’in bu atağıyla olumsuz manada bir tabuyu yıktığı yorumları beraberinde geldi. Basında çıkan bir değerlendirmeye nazaran, Friedrich Merz bu adımıyla tıpkı vakitte anketlerde CDU/CSU’nun akabinde ikinci sırada yer alan AfD’ye iktidar kapısını da açmış oldu.
27 Ocak Memleketler arası Holokost’u Anma Günü münasebetiyle yapılan yorumlarda ise hem AfD’ye açık takviyesini ilan eden milyarder iş insanı Elon Musk’ın ‘Almanların artık Alman olmaktan gurur duyması gerektiği’ tarafındaki kelamlarına tenkit vardı hem de yaklaşık 16 ay boyunca İsrail’in akınları altında hayatta kalmaya çalışan Gazze’de yaşananlar soykırım bağlamında ele alındı. Suçluluk hissiyle sorumluluk duygusu ortasında bir ayrım olduğuna işaret edilen bir yazıda, burada bahsi geçen sorumluluğun tarihe karşı değil, tarihten gelen bir sorumluluk olduğuna işaret edildi. Yahudi Soykırımı’nı anmak ise bugün dünyanın gözleri önünde gerçekleşen bir öbür soykırımı kınamak için bir fırsat olarak görülmeliydi.
Merz’in göç önergesine ‘evet’ oyu vermeyen tek CDU’lu vekilden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’na açılan soruşturma ve davalara geçtiğimiz hafta Almanya basınına yansıyan haber ve yorumlardan öne çıkan kimileri şöyleydi…
MERZ’İN ÖNERGESİNE RET VEREN TEK CDU’LU: ANTJE TİLLMANN
CDU/CSU’nun ‘yasa dışı giriş teşebbüsünde bulunan tüm bireylerin geri gönderilmesini’ öngören ve Federal Meclis’te kabul edilen önergesi, tek bir CDU’lu vekilden ret oyu aldı. Bu isim, Antje Tillmann’dı. t-online’dan Lars Wienand’ın haberine nazaran, 2009 yılından bu yana partinin meclis kümesinde yer alan Tillmann, tıpkı vakitte CDU’nun mali siyasetlerden sorumlu sözcüsü. Tillmann’ın Merz’in Aschaffenburg’daki bıçaklı taarruz sonrası harekete geçirdiği süreçten ve bunun için AfD’den dayanak almasından mutlu olmadığının sır olmadığı belirtilen haberde, Tillmann’ın eylül ayında yine vekil adayı olmayacağını açıkladığı hatırlatıldı. “Bu tıpkı vakitte şu manaya geliyor: Tillmann, yeni Federal Meclis’e girmek isteyen partisindeki öteki isimlerin tersine çok fazla ihtiyatlı davranmak zorunda değil. Toplumsal medyada halihazırda hakkında spekülasyon yapıldığı üzere rastgele bir ‘intikamdan’ korkmak zorunda da değil” denilen haberde, siyasetçinin Thüringischen Landeszeitung isimli mahallî gazeteye yazdığı yazıdan da alıntı yapıldı. Buna nazaran, Tillmann, 2015 yılında, daha sonra AfD ile işbirliği ve göç önergesi hasebiyle Merz’i eleştirecek olan Angela Merkel’in başbakanlığı devrinde Almanya’nın attığı adımların bir ‘başarı hikayesi’ olduğunu düşünüyordu. Tillmann, yazısında şu tabirleri kullandı: “2015 yeniden de bir muvaffakiyet öyküsüdür. Aktüel sayılara nazaran Almanya’ya göç eden Suriyelilerin yüzde 60’tan fazlası istihdam edilirken, erkeklerde bu oran yüzde 85’e kadar çıkıyor.” Habere nazaran, Tillmann’ın kendisi de 2015 yılında ülkeye tek başına sığınmış 15 yaşındaki Abdul isimli Suriyeli bir mülteciyi himayesine almış ve eğitim görmesini sağlamıştı. Haberde, Abdul’un endüstriyel mekaniker olmak için teknik eğitimini sürdürdüğü bilgisi verildi. (30 Ocak)
MERZ’İN PARADOKSU: AfD İLE ÇABA İÇİN AfD’YE GEREKSİNİM DUYDU
Haftalık siyaset dergisi Der Spiegel ise ‘aşırı sağa’ karşı çekilmiş ‘güvenlik duvarını’ yıkan CDU-AfD işbirliğini “Birlik ve güvenlik duvarı: Friedrich Merz, AfD’ye iktidar kapısını bu türlü açtı” başlıklı haberinde ele aldı. 22 Ocak’ta düzenlenen bıçaklı akına atıfla “Merz, Aschaffenburg’un bir sonucu olarak, bu ülkede o vakte kadar geçerli olan siyasi bir tabuyu yıkmaya karar verdi” değerlendirmesine yer verilen haberde, birinci önergenin oylandığı çarşamba akşamı yaşananların ülkede siyasi bir şok dalgası yarattığı belirtilerek, “Çarşamba günü, her şeyi değiştirdi: Seçim yarışını, bu ülkedeki siyasi kültürü… Muhtemelen Merz’in Federal Meclis seçimindeki bahtını da…” denildi. İkinci Dünya Savaşı sonrası periyotta mecliste ‘aşırı sağın’ oylarına bağlı olacak rastgele bir çoğunluğun oluşmaması gerektiği konusunda demokratik partiler arasında bir görüş birliği olduğunu hatırlatan Der Spiegel, bu görüş birliğinin “Doğru olan bir şey, yanlış beşerler onunla hemfikir diye yanlış olmaz” diyen Friedrich Merz ile birlikte bozulduğuna işaret etti. “Merz bunu neden yaptı? Zira trafik ışığı koalisyonunun kasım ayında dağılmasından bu yana onun baş rakibi artık Federal Başbakan (Olaf Scholz) değil, AfD” tabirleri kullanılan haberde, ayrıyeten şu görüşlere yer verildi: “(Merz’in) göç siyasetindeki atılımı, Aschaffenburg’un akabinde seçim kampanyasının temel sıkıntısı haline gelen mevzuyu AfD’nin siyasi egemenlik alanından çıkarma teşebbüsüydü. Merz, bunu yapmak için sağ popülistlerin dayanağını kabul etmeye bile hazırdı. AfD’nin, AfD’yle gayret etmek için ona yardım etmesi gerekiyordu; girdiği bahsin paradoksu da buydu… Merz, kendi tabiriyle ‘her şeyini ortaya koydu’ ve tüm riskleri aldı. Her şeyi kazanabilir ya da her şeyi kaybedebilir. Tıpkı durum SPD, Yeşiller ve AfD için de geçerli. Seçimlere yaklaşık 3 hafta kala yarış tekrar başlamış üzere duruyor.” (31 Ocak)
‘KİMSE “ALMAN OLMAKTAN GURUR DUYMAMAYIN” DEMEDİ’
Almanya’da AfD tartışması, birebir vakitte milyarder iş insanı Elon Musk’ın partiye olan açık dayanağı ve Almanya’ya ait açıklamaları üzerinden de gündeme gelmeye devam ediyor. Elio Adler, tarihini Polonya’daki Auschwitz toplama kampının kurtarıldığı günden alan Holokost’u Anma Günü’nün akabinde başşehrin lokal gazetelerinden Berliner Zeitung için kaleme aldığı yazıda, “AfD ve Elon Musk, ortadan kaldırılması gereken bir cürüm kültünden kelam ediyor. Suçluluk ve sorumluluk ortasındaki ayrımı anlamıyorlar” değerlendirmesinde bulundu. Yahudi Soykırımı münasebetiyle duyulan suçluluk ve sorumluluk hissine işaret eden Adler, “Hiç kimse Almanlara Alman oldukları için gurur duymamaları gerektiğini söylemedi” başlıklı yazısında şu görüşlere yer verdi: “Almanya’nın Nazi devrindeki tarihi suçluluğuna çok fazla odaklanıyor olması, kamuoyunun kimi kesitlerinde tekrar tekrar ortaya çıkan temel bir yanlış anlaşılmayı ortaya koyuyor. Yahudi bir Alman vatandaşı olarak şunu açıkça söz etmek isterim ki buradaki sorun suçluluk hissini sürdürmek değil, sorumluluğu kabul edip üstlenmek. Tarihe karşı bir sorumluluk değil, tarihten gelen bir sorumluluk… Suçluluk ile sorumluluk ortasındaki bu ayrım kıymetli. Elbette Holokost’tan sonra doğan Almanlar hatalı değil. 1945’ten sonra doğan hiç kimse Nasyonal Sosyalizm’in hatalarından sorumlu değil. Ama tarihte yapılan kusurlardan ders çıkarma ve bu türlü felaketlerin bir daha yaşanmamasını sağlama sorumluluğu Almanya’da yaşayan herkese ilişkin. Bu sorumluluk soyut bir ahlaki ödev değil, somut bir durum: Bu, özgür ve demokratik temel sistemimizi korumak ve ister sağcı, ister solcu, ister dini ideolojiler yoluyla olsun bu sistemi tehlikeye atmak isteyen aşırılıkçılara karşı çıkmak demek.” (28 Ocak)
‘GAZZE’DEKİ SOYKIRIMI KINAMAYACAKSAK ANMANIN NE MANASI KALIR?
Die Tageszeitung (taz) gazetesi için kaleme alınan bir yazı ise “Peki, bugün devam eden soykırım(lar)?” sorusunu gündeme getirdi. Erica Fischer, “Herkes için bir daha asla” başlıklı yazısında, Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) İsrail’in Gazze’ye taarruzları sebebiyle hakkında tutuklama kararı çıkardığı İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun istemesi halinde tutuklanma korkusu olmadan 27 Ocak’ta Auschwitz’de yapılan anma merasimine gelebileceğine işaret ederek “Çoğu bayan ve çocuk olmak üzere en az 47 bin Filistinlinin soykırımından sorumlu olan kişi ya da hükümetinden bir temsilci, eşi gibisi görülmemiş bir soykırımın Yahudi kurbanları için başlarını öne eğecek. Filistinlilere yönelik soykırıma sessiz kalarak ve İsrail’e silah sağlayarak kabahat ortağı olan Alman siyasetçilerle yan yana… Polonyalı-Yahudi annemin bu utanca şahit olmak zorunda kalmamasına seviniyorum. Anne ve babası, Treblinka imha kampında öldürülmüştü. Trenden direkt gaz odasına alınmışlar, yaklaşık 20 dakika sonra ise ölmüşlerdi. Bundan evvel ise tıpkı bugün Gazze’de olduğu üzere Varşova gettosunda, sokaklarda kokuşmuş çöplerin ve ölen insanların ortasında aç kalıp üşümüşlerdi” sözlerini kullandı. Annesinin İngiltere’ye kaçarak kurtulabildiğini fakat ailesinin yaşadıklarının ömrü boyunca kendisini takip ettiğini anlatan Fischer, “Ailesi için duyduğu ıstırap ve yas, annemi Nazi hatalarından sorumlu olmayan yüz binlerce Filistinlinin Siyonist devlet tarafından konutlarından sürüldüğü ve birçoğunun katledildiği gerçeğine odaklanmaktan alıkoymadı. Bir Yahudi devletinin Filistin’de yeri olmadığını söyleyecek kadar ileri de gitti. O artık 1948’deki Nekbe’nin devamına, tahminen de tamamlanmasına şahit olmak zorunda değil” dedi. Fischer, “Auschwitz’deki anma aktifliği, tam da anma tezinde bulunduğu soykırım ismine, gözlerimizin önünde gerçekleşen bir soykırımı kınama fırsatını kullanmayacaksa anmanın ne manası kalır?” diye sorarak yazısına şu sözlerle son verdi: “Auschwitz’den alınacak ders yalnızca şu olabilir: ‘Herkes için bir daha asla.’ Bu, küme, din ya da etnik köken ayırt etmeksizin bir insanlık talebidir.” (27 Ocak)
İMAMOĞLU’NA ‘BELKİ DE TÜRKİYE’NİN EN SÜRATLİ SORUŞTURMASI’
Son olarak, İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 27 Ocak Pazartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Cumhuriyet Halk Partili (CHP) belediyelere açılan soruşturmalardaki uzmanın ismini duyurmasının akabinde hakkında ‘jet’ soruşturma başlatılması Almanya basınında da kendisine yer buldu. Gazeteci Wolf Wittenfeld, “Türkiye’de baskı: Muhalefet mensuplarına ve kültür çalışanlarına karşı” başlıklı yazısında, “Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, siyasi rakiplerinden kurtulmak istiyor, rakibi İmamoğlu’na yönelik davalar gittikçe artıyor” değerlendirmesinde bulundu. Ekrem İmamoğlu’nun geçtiğimiz hafta başında ‘muhtemelen Türkiye’nin en süratli başlatılan soruşturmasıyla’ karşı karşıya kaldığına işaret edilen yazıda, ‘kulağa berbat bir latife üzere gelen bu durumun gerisinde yolların olduğu’ belirtilerek “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın en değerli rakibi Ekrem İmamoğlu, haftalardır bir dizi yeni dava ile karşı karşıya kalıyor. Bunlar İmamoğlu’nu susturma ve mümkün bir mahkumiyet halinde siyaseten saf dışı bırakma niyeti taşıyor” denildi. Tutuklu Zafer Partisi başkanı Ümit Özdağ ve menajer Ayşe Barım üzere isimlerin yaşadıklarına da atıfta bulunulan yazıda, İmamoğlu’na yönelik davalar hakkında şu bilgiler paylaşıldı: “İmamoğlu, seçim kurulu üyelerine hakaret ettiği savıyla halihazırda 2 yıl, 7 ay (ve 15 gün) mahpus cezası almış durumda. İstinaf süreci onu daha fazla baskı altına almak için tekrar tekrar erteleniyor. Yakın vakit evvel yargı mensuplarına hakaret etmekle suçlanan CHP Gençlik Kolları Başkanı’nı savunduğu için İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı’na hakaret ettiği söyleniyor.” (die Tageszeitung/taz, 28 Ocak)
