Kıbrıs’tan sondaj adımı: Katar ve ABD’li enerji devleri ‘tartışmalı sularda’
LEFKOŞA – Kıbrıs Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz’deki güç arayışlarına sürat vererek, ABD merkezli petrol devi Exxon Taşınabilir ve Katar devletine ilişkin QatarEnergy ortak konsorsiyumu ile adanın güneyinde bulunan 5’inci parseldeki Electra kuyusunda sondaj çalışmalarına başladı. Bu gelişme, Türkiye’nin hak sav ettiği ve adanın batısında yer alan bölgede gerçekleşmesi sebebiyle tansiyonu tırmandırıyor. Kıbrıs Cumhuriyeti, bu sondaj çalışmalarını Avrupa Birliği (AB) için alternatif ve sağlam bir doğalgaz kaynağı olma gayesiyle gerekçelendirirken, Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafı bu adımın bölgedeki istikrarı bozacağını savunuyor.
KIBRIS CUMHURİYETİ’NDEN SONDAJ AÇIKLAMALARI
Kıbrıs Güç, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Valaris DS-9” sondaj gemisinin adanın Münhasır Ekonomik Bölgesi’nin 5’inci bloğunda yer alan “Electra-1” alanında sondaj faaliyetlerine başladığı belirtildi. Bakanlık, sondaj çalışmalarının gerçek vakitli olarak takip edileceğini ve bu faaliyetlerin blok için hidrokarbon arama lisansına sahip olan ExxonMobil ve QatarEnergy ortak teşebbüsü tarafından yürütüldüğünü duyurdu.
Cumhurbaşkanı Nikos Hristodoulidis de toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Kıbrıs’ın, Avrupa Birliği ve Kıbrıs için alternatif ve muteber bir doğalgaz kaynağı olma gayesiyle arama faaliyetlerine devam ettiğini vurguladı.
MISIR’LA DA GÜÇ İŞBİRLİĞİ
Bu ortada, Kıbrıs Cumhuriyeti, Mısır ile güç işbirliğini de geliştiriyor. İki ülke güç bakanları, ada açıklarında yeni sondajın başlatıldığı saatlerde doğalgaz nakliyatına yönelik ortak altyapı projelerini görüşmek üzere bir ortaya geldi.
Kıbrıs Haber Ajansı’nda yer alan ilgili habere nazaran, görüşmelerde, bilhassa Kıbrıs’ın 6’ncı bloğundaki “Cronos” keşfinden elde edilen doğalgazın, Mısır’a taşınarak sıvılaştırılması ve memleketler arası pazarlara ihracatı hususları ele alındı. İki ülke, bu altyapının, Doğu Akdeniz’den Avrupa’ya yeni bir güç koridoru oluşturabileceği konusunda mutabık kaldı.
TÜRKİYE VE KIBRIS TÜRK TARAFINDAN SERT TEPKİLER
Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafı adanın güney kıyıları açıklarındaki yeni sondaja reaksiyonla yaklaşıyor. Ankara, geçtiğimiz günlerde husus hakkında yaptığı açıklamalarda gelişmeleri yakından takip ettiği, Türkiye’nin hak sahibi olduğu alanlarda oldu-bitti’lere müsaade vermeyeceği bildirilerini vermişti.
Kıbrıs Türk tarafı da yeni sondaj çalışmalarına sert reaksiyon gösterdi. KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanı Ziya Öztürkler, Kıbrıs’ın Türk kıta sahanlığına yakın bir noktada yaptığı çalışmaların huzur ve istikrarı bozacağını söz etti. Öztürkler, Kıbrıs Türk halkının haklarına ziyan verebilecek rastgele bir durumda Türkiye’nin duruşunun test edilmemesi gerektiğini vurguladı.
ZAMANLAMA MANİDAR
Kıbrıs’ın ABD ve Katar güç devleri ile birlikte attığı yeni adım zamanlama açısından dikkat çekiyor. Ada açıklarında tansiyonu tırmandıran yeni sondaj, adada iki başkanın yeni geçiş noktaları konusunda uyuşmazlık yaşadığı bir devirde gündeme yansıyor. Geçtiğimiz günlerde bir ortaya gelen iki başkan bu mevzuda mutabakata varamamış ve mevzuyu müzakerecilere havale etmişti.
Diğer yandan, mart ayında Birleşmiş Milletler’in (BM) yol göstericiliğinde İsviçre’de yeni bir gayri resmi Kıbrıs tepesinin toplanması bekleniyor. Bu dorukta Rum ve Türk taraflarının birbirine zıt tezlerinin masaya yatırılması bekleniyor. Kıbrıs Rum tarafı, Kıbrıs sıkıntısı için müzakerelerin 2017 ortalarında kesildiği noktadan başlamasını talep ederken, Kıbrıs Türk tarafı, müzakerelerin yeni bir temelde, iki devletli tahlil temelinde sürmesini istiyor.
