Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, icra takibinde alacaklı vatandaşları sevindirecek emsal bir karara imza attı. İçtihat Bülteni Uygulaması’ndan edinilen bilgiye nazaran, alacaklı vekili, icra evrakına gelen paranın paylaştırılması için düzenlenen sıra cetvelinin mutlaklaşması üzerine müvekkilinin hissesine düşecek paranın neması ile birlikte ödenmesi talebinin, 10.01.2022 tarihli müdürlük süreci ile kısmen kabul kısmen reddedildiğini ileri sürerek sıra cetveline husus paradan elde edilen nemanın Hazine’ye ödenmesine dair müdürlük sürecinin iptalini talep etti.
İLK DERECE MAHKEMESİ NE DEDİ?
İHA’nın haberine nazaran Birinci Derece Mahkemesi, müdürlükçe elde edilen faiz gelirinin alacaklıya ödenmesinin yasal bir desteği bulunmadığından bahisle şikayetin reddine karar verdi. Kararı şikayetçi alacaklı vekili istinaf etti.
Bölge Adliye Mahkemesi, Harçlar Kanunu’nun 36/1. unsuru mucibince Birinci Derece Mahkemesi kararının yerinde olduğu belirterek, müracaatın temelden reddine karar verdi. Karar alacaklı vekili tarafından temyiz edildi.
YARGITAY KARARININ DETAYI
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararından sonra görüş değişikliği giderek içtihatında şu tabirlere yer verdi.
“492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 36. unsurunun birinci fıkrası, “mahkemeler yargıçlar; Cumhuriyet Savcıları ve icra iflas daireleri tarafından isimli ve idari süreçlerle takip süreçlerinden ötürü rastgele bir sebeple alınmış olan paraların bankaya yatırılması halinde bu paralara ilişkin faiz, ikramiye ve sair menfaatleri Devlete aittir”, ikinci fıkrası ise, “Şüyuun giderilmesi sonucunda hasıl olan para ve tereke paraları ile kısıtlı yahut gaip ismine bankaya yatırılan paralar üstteki fıkra kararından müstesnadır” kararını amir iken, kelam konusu iki düzenleme de, Anayasa Mahkemesinin 04.5.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 05.4.2023 tarih ve 2023/48 E. – 2023/72 K. sayılı kararı ile, anayasaya muhalif olduğu gerekçesiyle iptal edilmiştir.
Daire içtihatları, İİK’nın 140 vd. unsurlarında sıra cetveline itiraz edilmesi halinde icra müdürlüğünce alacaklılara ödenmeyen paranın nemalandırılacağına ait bir düzenleme bulunmadığı lakin tekrar de sıra cetveline itiraz edilmesi nedeniyle alacaklıya ödenmeyen paranın icra müdürünce banka hesabına yatırılması sonucu elde edilen faiz geliri varsa, alacaklıya ödenmesinin yasal desteği olmayıp, nemalandırma sonucu elde edilen paranın Hazineye ilişkin olduğu tarafında iken, kararın desteği olan Harçlar Kanunu’nun 36. unsurunun birinci ve ikinci fıkralarının Anayasaya karşıt olduğundan bahisle iptali nedeniyle, oluşan bir nema geliri varsa bunun hak sahiplerine ödeneceği istikametinde görüş değişikliğine gidilmiştir.
Buna nazaran, her ne kadar Birinci Derece ve Bölge Adliye Mahkemelerinin karar tarihlerinde kelam konusu kanun kararı iptal edilmemiş olup yürürlükte olduğundan, kararlar Dairenin eski içtihatları mucibince yerinde ise de; şikayete bahis müdürlük kararının desteği olan yasal düzenlemenin, temyiz incelemesi kademesinde, 04.5.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 05.4.2023 tarih ve 2023/48 E. – 2023/72 K. sayılı Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edilmesi nedeniyle, verilen iptal kararının şimdi katılaşmamış eldeki şikayette uygulanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Hal bu türlü olunca; Birinci Derece Mahkemesince şikayetin kabulü ile şikayete husus müdürlük kararındaki nema meblağının Hazineye irat kaydına dair kısmının iptaline karar verilmesi gerektiğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak Birinci Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.”
(İHA)
