Medikal estetik uzmanları soruyor: Merdiven altı önlenecek mi?

7 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sıhhat Kuruluşları Hakkında Yönetmelik Değişikliği’, sıhhatte hoşluk ve estetik alanındaki uygulamalar üzerinden tartışma yarattı.
Değişiklikle birlikte yönetmelikte yer alan, estetik süreçler için yalnızca “deri ve zührevi hastalıkları uzmanları, plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahî uzmanları ile bakanlıkça onaylı medikal estetik sertifikası bulunan hekimler” ibaresi kaldırıldı.
Sağlık alanında yapılan bu ani değişiklik, tıp dünyasını ikiye böldü. Birtakım doktorlar kararı, “estetik ve hoşluk hedefli süreçleri her doktorun yapmasına imkan sağlayan bir düzenleme” olarak kıymetlendirdi. Kimi doktorlarsa, bunu Sıhhat Bakanlığı’nın bir sistem revizyonu olarak yorumladı ve beklentilerinin, bakanlığın yaptığı değişikliğin altını kısa vakit içinde doldurması olduğunu söyledi. Tartışma, tabiplerin reaksiyon ve dayanak açıklamalarıyla birlikte büyüdü.
‘BAKANLIK ONAYLI SERTİFİKA’ VURGUSU
Gündem yaratan düzenlemenin akabinde Türk Dermatoloji Derneği, bu değişikliğin estetik ve hoşluk gayeli süreçlerin yaygınlaşmasına kapı araladığına dair oluşturduğu algının gerçek olmadığını belirtti.
Değişiklikle ilgili tartışmalara toplumsal medya üzerinden açıklık getiren Sağlık Bakanlığı da “Yeni yönetmelik, muhakkak branş doktorlarına ilaveten eğitim müfredatları ve bakanlık onaylı sertifikalarıyla edinilmiş yetkinlikleri kapsamında öbür tabiplerin de estetik uygulamaları yapabilmesine imkân vermektedir” halinde açıklama yaptı.
Uzmanlık dışındaki tabiplerin, eğitim ve bakanlık onaylı sertifikalarla estetik uygulama yapabileceklerini açıklayan bakanlık, bunun “sağlık turizmini olumsuz etkileyeceği” ve “estetik uygulamalarda komplikasyonların artacağı” argümanlarını da yalanladı. Lakin bu değişikliğin kontrol konusundaki gereksinimi artırabileceği konusunda birtakım telaşlar var.

‘DAVA SAYISI GÜN GEÇTİKÇE ARTIYOR’
Toplumun artan ilgisiyle birlikte bu cins süreçlerin son yıllarda yaygın olarak uygulanmaya başladığına dikkat çeken Akdeniz Deri ve Zührevi Hastalıklar Derneği Lideri Dr. Sadık Yılmaz, hem hastalık hem de kozmetik uygulamalar için uzmanlaşmanın değerine yönelik kurallara ve faal kontrole gereksinim olduğunu belirtti.
Bu mevzuda arayış içinde olanların, ciltlerini uzmanlara emanet etmelerinin ehemmiyetine değinen Yılmaz, yetkisiz bireylerce uygulanan süreçlere bağlı açılan davaların sayısının gün geçtikçe arttığının altını çizdi.
Yılmaz, daldaki tabiplerin üyesi olduğu Türk Dermataloji Derneği’nin bu bahisle ilgili açıklamasını da şöyle aktardı: “7 Ocak’ta yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği, muayenehane, poliklinik ve tıp merkezlerinde gerekli fiziki donanımın olması şartıyla doktorların, eğitim ve sertifikalı yetkinlikleri kapsamında estetik emelli sıhhat hizmeti sunabileceği belirtildi. Bu sınırlamanın ne manaya geldiği, ilgili hukuksal düzenlemelerle birlikte anlaşılmalı. Dermatologlar olarak davetimiz şu: Kozmetik uygulamaların toplumda çılgınlık boyutuna ulaşan denetimsiz ve uygunsuz artışını etik sonlara çekebilmek ve bunları yönetebilmek için eğitimi, donanımı ve yetkisi olan yeteri kadar doktor var. Alternatif arayışlardan vazgeçilmeli.”
‘TÜM DOKTORLARA YETKİ KELAM KONUSU DEĞİL’
Yılmaz, yönetmelik değişikliğinin yanlış algılara sebep olmaması için Türk Dermatoloji Derneği İdare Kurulu’nca doktorlara yapılan duyuruyu da paylaştı: “Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sıhhat Kuruluşları Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklik estetik maksatlı sıhhat hizmetlerinin tüm doktorlarca sunulmasına imkan sağlamaz. Kelam konusu değişiklikle birlikte tüm tabiplere uzmanlık alanlarından bağımsız olarak tüm estetik emelli teşebbüsleri uygulama yetkisi tanınması kelam konusu değildir. Estetik hedefli süreçleri uygulamaya dair hudut, mevcut tüzel düzenlemelerle uyumlu olacak halde belirlenir. Uzmanlık alanı ve müfredatın dışına çıkan estetik maksatlı uygulamalar hukuka alışılmamıştır ve hasta sıhhatini tehdit eder. TDD, bu üzere durumlarda evvelce olduğu üzere bundan sonra da gerekli türel müracaatları yapacaktır.”

‘MERDİVEN ALTI SÜREÇLERE KARŞI TEDBİR NİTELİĞİNDE’
Bu alanda yasa dışı uygulamaların önlenmesi açısından Sıhhat Bakanlığı’nın aldığı kararı desteklediğini belirten Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Bayan Kurulu üyesi, medikal estetik uzmanı Dr. Figen Sayın Yıldıran ise bu sayede bakanlığın denetimlerinin, sistemi daha inançlı hale getirmesini beklediklerini tabir etti.
Sadece medikal estetik alanındaki kliniklerin değil, ilaç, eser ve aygıt firmalarının da kayıt altında olmasının değerine vurgu yapan Yıldıran, kararın bunu sağlamak için değerli bir adım olduğunu belirtti.
Yıldıran, şunları söyledi: “Günümüzde toplum sıhhatini tehdit eden en kıymetli problemlerden biri merdiven altı dediğimiz yasa dışı işletmeler ve buralarda yanlış eser ve aygıtlarla yapılan medikal estetik uygulamalar. Yayınlanan karar, bu cins teşebbüslere karşı alınmış bir tedbir niteliğinde.”