Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen “6 Şubat zelzelesinin yıl dönümünde dirençli kentler” paneli yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür’ün iştirakiyle yapıldı.
ANKA Haber Ajansı’nın haberine nazaran, Sezai Karakoç Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen panele, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Doğan Hatun, sivil toplum kuruluşu temsilcileri de katıldı.
Dirençli kentlerin nasıl oluşturulacağı konusunda bilgi veren Naci Görür, “Bu ülkede yaşayan bütün insanlarımı canı gönülden bağrıma basıyorum. Bu yaşa gelmiş olmama karşın bu türlü seyyahlar üzere vilayet il dolaşıyorum, anlatmaya çalışıyorum. Maksadım insanların ölmesin diye. Zelzeleye farkındalık yaratmak, şuur yaratmak, insanları bilgilendirmek için çalışıyorum. Yoksa bu yaştan sonra fazla bir beklentim de yok. Fakat bu ülkenin insanları olarak, mümkün bir sarsıntıda binlerce canımızı, insanımızı toprağa vermek, kurban etmek bize yakışmıyor. Hakikaten yakışmıyor” diye konuştu.
“Bilgi toplumu olan toplumlar, çağdaş olan toplumlar bir zelzelede binlerce zayiat veren bir topluluğu, bir ülkeyi güzel karşılamıyorlar” diyen Görür, “Dünyada rastgele bir ülkede muhtemel büyük bir sarsıntıda binlerce zayiat veriliyorsa, aydın dünyanın o ülkeye bakışı ‘bunlar çürümüş toplumlardır’ diye. Bunu biz ikrar etmiyoruz, güzelimize da gitmiyor. Kendi ülkeme de yakıştıramıyorum. Lakin her zelzeleden sonra mahkemelerin tutuklamalara, mahkemelerde olan davalara bakarsanız çürük bina yapıldığı için, demir eksik olduğu için, beton makus olduğu için mahkumiyetler oluyor” tabirlerini kullandı.
‘KADER DEĞİL, ALLAH’A İFTİRA ATMAYALIM’
Deprem kaynaklı ölümlerin önlenebileceğini vurgulayan Naci Görür, “Deprem bizim bahtımız değildir. Biz hiçbir vakit bunu dini inançlarımızla da öngöremeyiz. Bizim dinimiz ulu bir dindir. Allah’a iftira etmeyelim. İnancımıza iftira etmeyelim. Alınacak bütün tedbirleri bize almayı emreden bir inanç sistemimiz var. Bilim Çin’de de olsa gidin alın diyen bir inanç sistemimiz var. Fırat’ın kenarında bir koyun ölürse onun mesuliyeti benim diyen bir inanç sistemimiz var. Hasebiyle bu işlerin hepsini bir kenara bırakıp, bilim ve teknolojinin ışığı altında artık şu zelzelelerde kendi insanımızı kurban etmeyelim. İnsanımıza sahip çıkalım. Bunu bu ülke yapabilecek niteliktedir. Bunu yapabilecek parası da mühendisi de bilim adamı da vardır. Kâfi ki niyetimiz olsun” dedi.
‘DEPREMLERDEN EVVEL ELAZIĞ’I, MALATYA’YI, MARAŞ’I UYARDIM, KİMSE BİR ŞEY YAPMADI’
Uyarılarının dikkate alınmadığını belirten Prof. Dr. Naci Görür, şunları söyledi:
“Ben Diyarbakır’a hakikat iletisi vermek için burada bulunuyorum. Gayem bu. Yani gerçek bildirisi vereyim de onu siz uygularsınız, uygulamazsınız onu bilmiyorum. Uygulamadığınız vakit üzülürüm lakin en az en azından vicdanımla baş başa kaldığımda ‘Diyarbakırlılara bunu söyledim’ derim. Bakın bunu örnek olarak söyleyeyim: Elazığ zelzelesi oldu 2020’de. Ben 2003’ten beri Elazığ’a her vakit gittim. Elazığ’a sarsıntı geliyor dedim. Nerede sarsıntı olacağını karış karış söyledim. Malatya, Sincik’e kadar. Bölgesini söyledim. Çelikyaka’da söyledim. Yalvardım, Malatya Üniversitesi’nde anlattım, Malatya Valisine, Elazığ Valisine. Elazığ Belediye Liderine, Elazığ halkını anlattım. Bana Tarkan muamelesi yaptılar. Alkışladılar, ıslık çaldılar. Yaşa, varol. Uygun, hoş. Fakat hiçbiri en ufak bir şey yapmadı. Bu kulaktan girdi, bu kulaktan çıktı. Ne resmi organlar, ne sivil organlar, ne halk. Hiç tınmadı bile.
Genel yargı şu: ‘Bana değmeyen yılan bin yaşasın, bana bir şey olmaz canım’. Ve Elazığ’ı zelzele vurdu. Elazığ’ı zelzele vurduktan sonra, o sarsıntının ikinci günü bağıra bağıra Maraş’a dikkat edin dedim. Açın görüntüleri bulursunuz. Binlerce görüntü var, Maraş’a sarsıntı gelebilir dikkatli olun diye. Ne Maraş’ın, Malatya’nın resmi organları duydu, ne sivil insanları duydu. Hiç kimse de umursamazdı. Daima olarak milyonlarca takipçime ben Twitter’dan yazdığım halde en ufak bir reaksiyon görmedim. Artık o sarsıntı de oldu. 50-60 bin kişiyi resmi sayılara nazaran toprağa gömdük. Artık düşünüyorum, benim beşerim, benim tertiplerim, benim resmi organlarım niçin bu türlü? Neden, neden ya!”
‘MARAŞ ZELZELESİ 5 MİLYON TON DİNAMİTİN BİREBİR ANDA PATLAMASINA DENK GÜÇ ÜRETTİ’
Günümüzde sarsıntının nerede olabileceğinin ve tesirinin tespitinin yapıldığını söz eden Görür, “Bir şey olur hiç bilmiyoruzdur. Birdenbire bir şey olur. Yani ansızın yürürken kente aklımıza gelmeyecek halde gökten taş düşer, insanları öldürür, meskenleri yıkar. Deriz ki vallahi yapacak bir şey yok. Allah’tan geldi yani gökten bir taş düştü, geldi ben ne yapabilirim? O denli değil. Zelzelenin olacağı, geleceği, nereye, nasıl tesir edeceği biliniyor. Bunu evvelce söylemek mümkün. Tarih, saat, dakika söyleyemiyorsun fakat nereyi zelzelenin vuracağını, hangi dönemde vuracağını, vurursa nasıl ziyan vereceğini bugünkü bilim ve teknoloji söylüyor. Bizim işimiz bu” dedi.
6 Şubat 2023’teki Maraş merkezi sarsıntılar hatırlatan Naci Görür, “6 Şubat’ta olan sarsıntılarda o doğrultu atımlı fay tam 5 milyon ton, dikkat edin, 5 milyon ton dinamitin tıpkı anda patlamasına denk bir güç üretti. 5 milyon ton! Hayal gücünüz var mı? Bilmiyorum. 5 milyon ton TNT’yi, dinamiti patlatırsanız açığa çıkan enerjiyi düşünün. Yüzlerce atom bombası. Yani büyük atom bombası Japonya’yı yok etti, öldürdü diyoruz ya bir tane bomba attılar. Yüzlerce bu atom bombası. Hasebiyle sarsıntı olduğu vakit bu sistemler çok büyük güç üretiyor. Güç dalga halinde yayılıyor. Bir yerde sarsıntı olup da güç açığa çıkarsa sarsıntı oluşur. Zelzele de yayılır” formunda konuştu.
‘AYNI SARSINTI TAYVAN’DA OLDU, 3 KİŞİ ÖLDÜ’
Türkiye’de ile Tayvan’da meydana gelen sarsıntılardan örnek veren Görür, “Yer bilimlerinde bir esas vardır. Siz ister inanın, ister inanmayın. Şayet bana bir itimadınız varsa benim tavsiyem inanın. O da şu: Bir yerde bir zelzele olursa belli bir vakit sonra tıpkı yerde, tıpkı büyüklükte sarsıntı bir daha olur. Bu düsturdur, kuraldır. Bizde Güneydoğu zelzelesi 7.6, 7.7 oldu. 50-60 bin kişiyi toprağa verdik. Tıpkı büyüklükte sarsıntı Tayvan’da oldu, 3 kişi öldü. Bizde 60 bin kişi orada 3 kişi. Neden? Farkımız ne? Farkımızı söyleyin. Oradaki kentler zelzele dirençli. Bizde tövbe akıllarına bile gelmiyor zelzele direncini yapmak. Ölen ölüyor kalanlar bizimdir mantığı alıp yürüyor. Biz pazardaki domatesin fiyatına daha kıymet veriyoruz. Biberin fiyatına daha değer veriyoruz. Kendi insanımıza değil. Bir sefer bunu çok âlâ bunu unutmayalım. Aklımızda kalsın” ifadelerini kullandı.
(ANKA HABER AJANSI)
