Ali Dağlar: Merkez siyaset çöktü, merkez medya bitti

Türkiye’de ana akım medyanın sonu tartışması doktora tezi oldu. İ.Ü. İletişim Fakültesi Gazetecilik Anabilim Dalı’nda doktorasını tamamlayan gazeteci Ali Dağlar’ın doktora tezi “Basının Amiral Gemisi Hürriyet Gazetesinin El Değiştirme Sürecinde Türkiye’de Ana akım Medyanın Sonu ve Basın Özgürlüğü Sorunu” başlığı altında kitap olarak basıldı. Nobel Bilimsel Yayınlar tarafından basılıp piyasaya sürülen kitapta Cumhuriyet periyodu basın-iktidar bağlantıları basın özgürlüğü bağlamında kuramsal ve kavramsal taraftan tartışılıyor. Kitabın ana eksenini Türk basınının amiral gemisi sıfatını 70 yıl müddetle koruyan Hürriyet gazetesinin Türk basını içindeki yeri ve gelişim seyri oluşturuyor. Hürriyet gazetesinin değişen sahiplik yapısı ve basın özgürlüğü bağlamında sivil ve askeri iktidarlarla münasebetlerinin tahlil edildiği kitap, Cumhuriyet periyodu Türk basını ve Hürriyet’in çağdaş bir tarihçesi niteliğinde. Kitapta Hürriyet gazetesinin sahiplik yapısı değişirken ana akım ya da basının amiral gemisi özelliğini nasıl adım adım yitirdiği ülkede yaşanan politik ve siyasi kırılmalar eşliğinde anlatılıyor. Hürriyet gazetesinde 27 yıl yargı muhabirliği yapan ve oradan emekli olan Dr. Dağlar ile kitabını, basın özgürlüğü bağlamında gazeteciliğin dünü ve bugününü konuştuk.

Ana akım medya ne demek, Hürriyet gazetesi neden ana akım medya, hatta onun öncüsü olarak kabul ediliyor?

Ana akım ya da merkez medya tabiri halkın her kısmının ortak beğenilerine hitap ettiği için çok satan, çok izlenen, çok dinlenen, fotoğraf ve görselin çokça kullanıldığı, önüne kitleselleşmeyi gaye olarak koymuş medyayı söz eder. Kitleselleşmiş bir medya eseri de kamuoyunu etkileme gücü tarafından iktidarlar karşısında hakim ideolojiye sadakatle bir arada, görece bağımsız bir güç odağı olur. Olağan ana akım medyanın ortaya çıkabilmesi için de basın özgürlüğünün minimum kaidelerinin mevcudiyeti gerekir. Hürriyet gazetesi tam da tek parti idaresinin basın üzerindeki baskısının büyük oranda ortadan kalktığı, parlamenter rejime geçişin çabucak akabinde, 1948 yılında yayına girmiştir. O güne dek ana akım medyanın temel özelliklerini gösteren rastgele bir yayın kuruluşu yoktur. Batılı manada gazeteciliği Türk basınına pek çok yenilik getiren Hürriyet gazetesi başlatmıştır. Halkın ortak beğenisine hitap eden, kitlesel gazeteciliğin öncüsüdür. Daha yayına başladığı andan itibaren bir ay içinde yüz bini aşkın tirajıyla tüm gazeteler içinde birinci sıraya yerleşmiş ve bu özelliğini tirajını katlayarak on yıllar boyunca sürdürmüştür.
DEMİREL’İ BAŞBAKAN YAPAN GAZETE
Hürriyet gazetesinin sivil iktidarlar karşısındaki halini, temel gazetecilik kuralları ve etiği göz önüne alındığında nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ana akım medyanın özelliklerini sayarken hakim ideolojiye sadakatten kelam etmiştik. Hürriyet gazetesi de yayına başladığı günden itibaren siyasi iktidarlardan bağımsız olarak devletin temel siyasetlerinin milliyetçilik temelinde savunucusu ve halka taşıyıcısı olmuştur. Hatta bazen devletin çıkarı ismi altında kamu ismine mevcut iktidarla açık çatışma içine girmiştir. Buna bir örnek olarak kamuoyunda Kıbrıs problemi olarak bilinen, Türklerin ve Türkiye’nin Kıbrıs’taki varlık ve savlarını kuvvetle birinci lisana getiren, hatta hem ulusal hem de memleketler arası düzlemde Kıbrıs sıkıntısını ortaya çıkaran Hürriyet olmuştur. Bu hususta DP hükümetinin Dışişleri Bakanını ‘Kıbrıs sıkıntısını ciddiye almama ve Türk varlığına siyaseten sahip çıkmama’ teziyle karşısına alan gazete, günlerce bu hususta manşetler yaparak kamuoyu baskısıyla hükümetin mevzuyu memleketler arası arenaya taşımasını sağlamıştır. En geniş kitlelere ulaşarak kamuoyunu gerisine alıp hükümet üzerinde baskı oluşturan Hürriyet merkez siyasete de sık sık müdahalelerde bulunmuştur. Problem bir bürokrat iken Süleyman Demirel’i AP’nin genel başkanı adayı olarak öne çıkaran, onu ikna eden ve takviyesiyle kazandıran Hürriyet’tir. Hürriyet’e yönelik hükümet kuran, hükümet yıkan medya sembolizminin başlangıcıdır bu.
Asparagas ne demek, bu kavramın da Hürriyet gazetesi tarafından ortaya atıldığı savı var kitapta.
Asparagas sözü gazetecilikte uydurma haber, palavra haber, temelsiz haber manasında kullanılmaktadır ve terminolojik olarak Türk basınına özel bir deyiş. TDK Sözlüğü bu sözün Türkçe “Kuşkonmaz” manasına gelen “Asparagus”tan geldiğini yazıyor ancak bu söze birinci sefer 14 Nisan 1968 tarihli Hürriyet gazetesinde yayımlanan bir röportajda rastlıyoruz. O gün tenha olan Etiler sırtlarında derme çatma bir kulübenin üzerinde “Asparagaz” yazmaktadır, kulübe önünde oturan genç bir çiftle yapılan röportaj Hürriyet gazetesinde yayımlanmıştır. Farklı olan bu haber tümüyle uydurmadır ve bunu ortaya çıkaran da daha sonra Hürriyet gazetesinde çalışacak olan gazeteci Celalettin Çetin’dir. Çetin şahsen olay yerine giderek mevzuyu araştırmış, Akşam gazetesinde bu haberin Hürriyet’in uydurması olduğunu yazmıştır. Yani asparagas tabiri palavra, ya da uydurma haber olarak argümana nazaran şahsen Hürriyet tarafından uydurulmuş bir haber olarak ete kemiğe büründürülmüştür.
DARBEYİ HAZIRLAYAN, ASKERİ İKTİDARA GÜÇ VEREN, ASKERİ İSTİHDAM EDEN YAYINCILIK
Hürriyet gazetesi basının amiral gemisi olarak askeri iktidarlar karşısında nerede durmaktadır?
Gazete birinci askeri müdahale 27 Mayıs 1960 darbesi dahil, 15 Temmuz 2016 askeri darbe teşebbüsü hariç tüm askeri müdahalelerin hazırlanmasında değerli rol oynarken, sonrasında tam dayanak vermiştir. Bu dayanağı haber siyasetine rol olarak biçtiği devletin bekası ve devamlılığı ismine göstermiştir. 27 Mayıs darbesine hazırlıksız yakalanmış lakin darbe gecesi yıldırım baskı yaparak darbeye manşet takviyesiyle çıkmıştır. Askeri idarenin siyaseti biçimlendirmeye yönelik bildiri ve siyasetlerini perde gerisinden mutabakatlı halde haberleriyle desteklemiş, kamuoyunu darbeciler lehine yönlendirmede değerli rol oynamıştır. 12 Eylül 1980 darbesinin hazırlık basamağında da askerin içeriden verdiği bilgilerle kıymetli rol oynamıştır Hürriyet. Mesela hükümet ve muhalefete yönelik askeri cenahtan gelen tenkitlerin sözcüsü daima Hürriyet olmuştur. Nihayetinde darbe gecesinden itibaren de kamuya karşı sorumlu gazetecilik ve etik unsurları asla dikkate almadan askerin sivil siyaseti ezmesinde kıymetli rol oynamıştır. 12 Mart 1971 öncesi darbeci bir gazete tüm bunları yaparken kitlesel gazeteciliğin gereklerini yerine getirmeye devam etmiştir. Magazin haberleri, üçüncü sayfa haberciliği, askeri iktidarın icraatlarının sorgusuz formda halka empoze edilmesi, ortak beğeniye hitap eden haberler, promosyonlar gazeteciliğin bilhassa 12 Eylül sonrasında etik istikametten büyük irtifa kaybetmesine neden olmuştur.
SİMAVİ’YE NAZARAN BASIN BİRİNCİ KUVVETTİ
Hürriyet gazetesinin işvereni Erol Simavi’nin periyodun Başbakanı ve sonrasında Cumhurbaşkanı Turgut Özal ile yaşadığı, basına yansıyan sert polemikler var. Nedir bunların sebebi?
Turgut Özal’ın basın üzerindeki siyasi baskısı 12 Eylül 1980 öncesi kabul edilen 24 Ocak kararlarıyla başlamıştı. Gazetelere hükümet teşvikleri kesilirken, kağıt fiyatları yüz kat artırıldı. Basına gazete kâğıdına artırım üzerinden yapılan baskılar Özal’ın Başbakanlığı periyodunda katlanarak arttı. Özal basına açık açık bu artışların hükümetine sert muhalefet yürüten basın işverenlerine karşı yapıldığını açıklamış, onlara muhalefeti yumuşatma ya da bırakma karşılığında bu fiyatlardan geri adım atabileceğini ilan etmiştir. İşte bu kağıt fiyatlarına yapılan astronomik artırım ve Özal’ın ifşaları üzerine Hürriyet’in işvereninin kendi gazetesi üzerinden günlerce yayınladığı, Başbakanı maksat alan röportajlar kamuoyunda büyük yankı yaratmıştır. Simavi gazetenin en beğenilen muharriri Emin Çölaşan’a verdiği röportajda Özal’ı amaç alan tabirlerde bulunmuş, Türkiye’de basının 4. güç değil, kamuoyu nezdindeki yönlendirici gücüne vurgu yaparak gerçekte 1. güç olduğunu tez etmiştir. Simavi’nin bu sözü basının amiral gemisinin işvereninin, münasebetiyle basının o günlerdeki gücüne ve özgüvenine işaret etmektedir. Olağan TSK’ya biçtiği ikinci güç rolü de askerle ortasındaki bağlantının yüksek düzeyini göstermektedir. Bu sıralamada kuvvetler ayrılığının üç ögesi daha sonra gelmektedir.
PLAZA GAZETECİLİĞİ VE PROMOSYON ÇILGINLIĞI BASINI 4. GÜCÜ GÜÇ OLMAKTAN ÇIKARDI
12 Eylül 1980 darbesi sonrasında gazeteci işverenlerin yerlerini sermayedar işverenlere bıraktığını görüyoruz. Sahiplik yapısındaki bu değişim basının haber siyasetlerine nasıl yansıdı?
Bu devir global iktisada hakim olan neo-liberal siyasetler Türkiye’de de yankı buldu. Turgut Özal’ın darbe öncesi hazırladığı, lakin darbenin tüm sivil siyaset ve toplum üzerinde kurduğu baskı sistemi sayesinde hayata geçirebildiği 24 Ocak kararları bu geçişin miladıdır. Neo-liberal siyasetler basın bölümünde sermaye transferi yoluyla sahiplik yapısında dönüşüme neden oldu. Büyük sermayedarlar eserlerinin reklamını yapmak için büyük paralar aktardıkları gazeteleri, eserlerini pazarlama aracı olarak kullanmak üzere satın alma yoluna gittiler. Gazeteci işverenden büyük sermaye patronajına geçen, başta Hürriyet gazetesi olmak üzere ana akıma dahil öteki gazeteler de basın özgürlüğü, basın etiği ve kamuoyunun aleyhine, sermayedarlar ve onların çıkar ilgisine girdiği iktidar ve siyasetçiler lehine haber siyasetleri izlemeye başladılar. Gazeteler eser pazarlayan özel şirketler olarak yine örgütlendi. İnsan Kaynakları departmanı da bu periyot gazete bünyelerine girdi. Sendikalar gazetelerden uzaklaştırıldı. Promosyon çılgınlığı başladı, gazete yanında ikram olarak bilinen kupon gazeteciliği, promosyon eseri yanında gazete veren bir absürtlüğe evrildi. Natürel bu süreçte gazeteciliğin etik kıymetleri aşındı, görece bağımsız ve iktidarlara muhalefet yürüten ana akım medyanın çöküşü sürat kazandı.
BANKA SAHİBİ MEDYA PATRONAJI
Erol Simavi gazeteyi neden sattı? Sahiplik yapısındaki değişim gazete siyasetine nasıl yansıdı?
Basına sermayenin girişi neo-liberal siyasetlerin iktisada hakim olmasıyla hızlanmakla birlikte, birinci girişler, basın alanındaki holdingleşmeler daha öncedir. Erol Simavi daha 1960’lı yılların sonundan itibaren gazetecilik dışı sermaye yatırımlarına yönelmiş, bu yatırımlarını 1970’li yıllarda hızlandırmıştır. Yani Simavi gazetesi ve kümesinin dahil olduğu holdingi Aydın Doğan’a satmadan evvel kendisi gazete sahipliğinden gelme işveren olmasına karşın, basın dışı üretimlerini pazarlayan bir sermayedar durumuna gelmiştir. Hatta o periyot tavukçuluk ve yumurtacılık bölümüne yatırım yapan, dalda bu alanda büyük bir hakimiyete ulaşan Simavi’nin şirketinin Hürriyet gazetesinde yaygın reklamları yapılırken, sağlıkçılardan beyaz etin sıhhate faydalı, kırmızı etin ziyanlı olduğuna dair görüşler alınarak haber ve söyleşiler de yapılmıştır. Bu noktada Hürriyet gazeteciliğinde işverenin çıkarı gözetilmektedir, kamu faydasına bir habercilik anlayışı yoktur. Simavi plaza gazeteciliğinin de öncüsüdür. Gazeteyi kentin kalbinden, halkın içinden, Cağaloğlu’ndan çıkarıp, kentin dışına plazaya taşıdı. Plaza gazeteciliği masabaşı haberciliğini besledi, saha gazeteciliğini örseledi. Nihayetinde babadan oğula bir sürecin izlendiği patronajda Simavi kendisinden sonra oğlunun bu işi üstlenemeyeceği niyetinin yanı sıra, büyüyerek dev bir sermaye kümesine dönüşen Aydın Doğan’ın çok yüksek ölçüdeki teklifini kabul ederek daldan çekildi. Doğan birinci iş olarak gazeteden sendikayı uzaklaştırdı. Gazeteyi kâr-zarar ekseninde bir şirket üzere tekrar yapılandırdı. Basın dışı yatırımlarının tanıtım aracı olarak kullandığı gazeteyi hükümetlerden ihale ve teşvik alma emeliyle bir güç odağı olarak kullandı. İktidarlarla girilen bu kazan-kazan siyaseti, başka gazete işverenlerine da sirayet etti. Banka sahibi işverenler devri olarak bilinen 1990’larda gazetecilik en büyük yaraları aldı.
HÜRRİYET 28 ŞUBAT SÜRECİNDE KIYMETLİ ROL OYNADI
Hürriyet gazetesinin sonraki yıllarda hükümetler tarafından en fazla amaca konulmasının nedeni 28 Şubat 1997 post-modern darbesi sürecindeki haliydi. Gazetenin bu dönemki duruşu nasıldı?
28 Şubat 1997 post-modern darbesi basının askeri müdahalelerdeki rolünün çok bariz halde görünür olduğu bir süreçti. Bilhassa Hürriyet gazetesi ve Doğan Kümesi istikametinden. İslamcı eğilimli Necmettin Erbakan’ın Tansu Çiller ile dönüşümlü olarak başbakanlık yapmak üzere anlaştığı Refahyol Hükümeti TSK’nın büyük yansısını çeken icraatlara imza atıyordu. Erbakan’ın tarikat önderlerini Başbakanlıkta ağırlaması bunlardan biri, Sincan’da düzenlenen, İran Büyükelçisi’nin de katıldığı Kudüs Günü aktifliği ikincisidir. Daha o günlerden Hürriyet gazetesinin, askerin rahatsızlığını, hükümete yönelik ihtarlarını sufle alır üzere neredeyse her gün bir manşet ya da görünür bir haberle lisana getirdiğini görüyoruz. TSK bir manada 28 Şubat’a giden süreci Hürriyet’in yayınları üzerinden adım adım hazırlıyor üzere açık bir manzara yaşanmıştır. Hatırlarsınız, bu niyetin kimliği meçhul üst seviye bir asker kaynak gösterilerek verilen, Hürriyet’te ve başka ana akım gazetelerde manşetlere çekilen “Bu defa silahsız kuvvetler halletsin” diyerek basına biçtiği, hükümeti yola getirme ya da yıkma vazife tarifini. Bilhassa Hürriyet gazetesi gerek manşetleri, gerek köşe muharrirlerinin kulis ve yorumlarıyla asker ile Refahyol hükümeti ortasında tek taraflı bildiri taşıyan bir rol biçmiştir kendisine. Nihayetinde ülke basınının amiral gemisi sıfatıyla, aşikâr bir prestijle yapılan yaygın yayınlar yeniden kimliği meçhul bir askerin sufle ettiği “post-modern darbe”nin muvaffakiyete ulaşmasıyla sonuçlanmıştır. İşin değişik tarafı hükümetin bu darbe bildirisine aracılık etmekle kalmayıp, kurallarının tek tek yerine getirilmesi için tekrar askerle işbirliği içinde yayınlarını hükümet istifa edene kadar sürdürmesidir. Askerin basına brifing vermesi garabeti de bu devir başlamıştır. Basının amiral gemisinin takındığı bu hal başka anaakım gazete ve medya kümeleri tarafından da izlenmiş, en büyük ziyanı üniversal gazetecilik prensipleri görmüştür. Hükümet yıkan, hükümet kuran basın söylemi bu devirle başlamış, 28 Şubat sonrası kurulan hükümetlerin yıkılışları sürecinde bu savlar ayyuka çıkmıştır.
MERKEZ SİYASETLE BİR ARADA ANAAKIM MEDYA DA ÇÖKÜŞE GEÇTİ
AKP hükümetlerinin ana akım medyayla alakaları nasıl oldu?
AKP 2002 yılı sonunda hükümeti kurduğunda basının görünümü tuhaftı. En büyük basın holdingi TMSF idi. 1990’lı yıllarda gazetecilik dışı sermaye yatırımını büyüten, banka sahibi olan işverenler bu bankaları yatırımlarını büyütmek için hortumlayınca tümden iflaslar gündeme geldi. Büyük gazetelerin işverenleri yalnızca bankalarını değil, onlar üzerinden besledikleri medya kuruluşlarını da kaybettiler. 2003 yılına geldiğinde kamu ziyanı nedeniyle el konulan medya kuruluşlarının oranı, bu kurumu en büyük medya işvereni yapacak düzeydeydi. İşte AKP hükümetleri gökte ararken yerde buldukları bu fırsatı kaçırmadı. Kamu ziyanını gidermek ismine ihale yoluyla satışa çıkarılan bu yayın kuruluşları, yandaş tabir edilen işadamlarına muvazaalı ihaleler yoluyla satıldı. Böylelikle o güne kadar yüzde 10’ları bulmayan hükümet destekçisi medya kuruluşu sayısı yüzde 50’lere ulaştı. Aydın Doğan hükümetin en büyük baskılarına maruz kaldığı bu devri küçülerek atlatabildi. Evvel bankalarını, akabinde petrol şirketini, nihayetinde Hürriyet dışındaki gazetelerini ve Star televizyonunu elden çıkardı. Natürel bu elden çıkarmalar hükümet yanlısı kümelere oldu. Bu süreçte hükümet yanlısı basının oranı daha da yükseldi. Bu devasa basın gücü AKP hükümetlerinin devamlılığında kıymetli rol oynadı. Merkez siyasetin çöküşüyle birlikte ana akım medyanın da çöküşe sürüklenmesi tesadüf değil, birebir ilintilidir. Zira baskının tek merkezli (tek başına hükümet) olması ve gücün yoğunluğu bu çöküşü getirmiştir denilebilir.
HÜRRİYET’İN İÇTEN FETHİ VE YANDAŞLAŞMA SÜRECİ
AKP hükümetleri devrinde gazetelerinden ya da medyadan kovulan muharrir, muhabir, çalışan sayısında bir rekor yaşandı. Hürriyet gazetesi bu kovulmaların neresindeydi?
Hürriyet gazetesi ve Doğan Medya’nın başka kuruluşları işverenlerine salınan büyük vergi cezalarının verdiği sıkışmışlıkla haber siyasetlerinde iktidar lehine önemli bir dönüşüm uyguladı. Haber siyasetlerindeki muhalefet dozunun düşmesine, sıcak gündemden kaçma eforlarına ve nihayetinde iktidar lehine keskin bir haber siyaseti dönüşümüne karşın Hürriyet ve bağlı kümesi hükümet kaynaklı baskılardan kaçamadı. Muhalif kimlikli müelliflerini başyazarından, genel yayın direktörüne dek birer birer, rastgele bir münasebet göstermeden kovdu. Onların yerine yandaş tabir edilen basından kalemler transfer edildi. Yani bir bakıma gazete kabuk değiştirdi, iktidar lehine içeriden bir dönüşüme uğradı. Gazete içinde ikili sansür üniteleri oluşturuldu. 2018 yılına, yani gazetenin Demirörenler’e satışına gelindiğinde aslında Hürriyet ve bağlı küme kendisini ana akım yapan özelliklerin büyük kısmını yitirmiş, muhalefet kabiliyetinden uzak, arafta duran lakin ne etliye ne sütlüye yaranabilen hibrit bir kuruma dönüşmüştü. Alışılmış bu süreç tirajında, nihayetinde gazetenin marka bedelinde büyük kayba neden oldu, satış pahası yok değerine denilecek derecede gerilemiş oldu. Nihayetinde Aydın Doğan Hürriyet ve bağlı kümesi Demirörenler’e sattıktan sonra ismi geçen medya kuruluşlarının haber siyaseti manasında hükümet lehine keskin bir dönüşüm yaşadığını görüyoruz. Gazete ve öteki kuruluşlar, bir vakitler rakipleri olan ve yeniden yandaş tabir edilen, İslamcı tabir edilen medya kuruluşlardan transferlerle önemli bir dönüşüm yaşadı. Bugün itibariyle alternatif basını saymazsak, yandaş tabir edilen basın kuruluşu oranı memleketler arası basın kuruluşlarının tespitlerine nazaran yüzde 90’ı aşmıştır. Bu türlü bir tablo Türk basın tarihinin hiçbir devrinde yaşanmamıştır.
BASINDA AMİRAL GEMİSİ YOK, ZİRA ANAAKIM YOK
Bugün itibariyle basının amiral gemisi diyebileceğimiz bir kuruluş var mı?
Basının amiral gemisi tabiri Aydın Doğan’ın 2018’de Hürriyet’i satışından yıllar evvel gazetenin geçirdiği nitel ve nicel dönüşüm itibariyle sona ermiştir. Hürriyet ve bağlı kümenin evresiyle birlikte bugün itibariyle ana akım medya diyebileceğimiz bir kuruluş kalmamıştır. Fakat en çok hangi gazete satıyor sorusunun karşılığı olarak verilebilecek cevaplar mümkündür ancak bu da ana akım medyanın yalnızca çok satan değil, ortak beğeniye hitap etme ve görece bağımsız siyaset ve tarafsızlık ölçüleri göz önüne alındığında ana akım ya da basının amiral gemisi tabirlerine uygun düşmeyecektir.
ALİ DAĞLAR KİMDİR?
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik ve Halkla Bağlantılar Bölümü’nden mezun oldu. Hürriyet gazetesinde kesintisiz olarak 27 yıl adliye muhabiri ve uzman yargı muhabiri olarak çalıştı. Daha çok özel haber belgeleri hazırladı, röportajlar yaptı. Araştırmaları gazetecilik örgütleri tarafından ödüllendirildi. Bu süreçte araştırmaları üç farklı kitap halinde yayınlandı. Yüksek lisansını tıpkı üniversitede yaptı. İkinci üniversite olarak Adalet Yüksek Okulu’nu bitirdi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nde doktora eğitimini tamamladı. Çeşitli ulusal ve memleketler arası hakemli mecmualarda makaleleri yayımlandı. Hala bir vakıf üniversitesinde, bağlantı alanında ders vermektedir. Medya alanında resmi isimli uzmanlık yapmaktadır. Daima sarı basın kartı sahibidir. TGC ve ÇGD üyesidir.